علی صُغرایی در گفت‌وگو با آگاه درمورد عواملی که باعث می‌شود افراد و مخصوصا جوانان و نوجوانان به سمت اعتیاد گرایش پیدا کنند، اظهار کرد: اولین عاملی که نقش زیادی دارد ژنتیک است؛ به طور مثال ژنتیک ریسک‌پذیری، کنجکاوی و میل به تجربه کردن هر چیزی در برخی افراد بیشتر است که این موضوع می‌تواند افراد را به سمت اعتیاد گرایش دهد.

وی ادامه داد: عامل بعدی عامل محیطی است؛ یعنی شرایطی که فرد در آن قرار دارد؛ به عنوان مثال اگر جوانی در شرایطی قرار دارد که پر تنش است مثلاً پدر عصبانی، پرخاشگر و کنترل‌گر است و فرزندان را تهدید می‌کند، در چنین شرایطی احتمال اینکه فرزندان به سمت چیزی بروند که اضطراب آنها را کاهش دهد زیاد است.

این مشاور و درمانگر بالینی با تاکید بر اینکه عوامل محیطی در بستر خانواده بسیار تعیین‌کننده است‌، گفت: جوان‌های بسیاری را دیده‌ایم که در خانواده آنها سابقه اعتیاد وجود نداشته اما تنش، درگیری، تحقیر کردن جوانان، فشار کلامی و... وجود داشته است که باعث می‌شود فرد در وجود خود احساس خلاء و اضطراب کرده و به اعتیاد به عنوان یک مسکن قوی رو بیاورد.

وی با اشاره به نقش محله و محیط آموزشی در گرایش به اعتیاد گفت: ما مشاهده می‌کنیم که در مدارس و حتی مدارس مقاطع پایین‌تر اعتیاد دیده می‌شود. در جمع دوستان و هم‌سن و سالان اعتیاد بسیار تعیین‌کننده است. اگر در یک جمع دوستانه یک نفر اعتیاد داشته باشد احتمال اینکه بقیه هم مبتلا شوند زیاد است.

صُغرایی با بیان اینکه عامل بعدی ضعف داشتن در مهارتهای اجتماعی است، ادامه داد: به عنوان مثال اگر جوانی توانایی برقراری ارتباط با دوستان و اعضای جامعه را نداشته باشد، احساس شرم و سرخوردگی به او دست می‌دهد و به اعتیاد به عنوان چیزی که او را آرام کند، رو می‌آورد.

این مشاور و درمانگر بالینی با تاکید بر اینکه اعتیاد در بسیاری موارد حکم مسکن را دارد، عنوان کرد: جوانان امروز در مهارتهای اجتماعی ضعیف هستند. آنها بیشتر سرشان در موبایل است و کمتر می‌توانند با هم ارتباط سالم و با اعضای خانواده ارتباط توام با شفقت و مهربانی داشته باشند که این موضوع باعث سرخوردگی و رو آوردن به اعتیاد می‌شود.

وی اختلالات روحی و روانی را از دیگر عوامل گرایش به اعتیاد دانست و افزود: ارتباط مستقیمی بین اختلالات روان پزشکی و اعتیاد وجود دارد؛ تحقیقات ثابت کرده افرادی که اختلالاتی همچون افسردگی، اضطراب و... دارند، احتمال اینکه به سمت اعتیاد کشیده شوند زیاد است. آنها وقتی یک ماده‌ای را امتحان می‌کنند و متوجه می‌شوند که این ماده‌ روی آنها اثر دارد به سمت اعتیاد کشیده می‌شوند.

صُغرایی اظهار کرد: در دسترس بودن مواد عامل دیگر است. امروزه جوانان راحت می‌توانند درمورد اثرات مواد سرچ و آنها را از سطح شهر تهیه کنند.

وی با اشاره به اینکه اختلافات بین پدر و مادر در گرایش به اعتیاد موثر است، عنوان کرد: چون متاسفانه طلاق در جامعه ما زیاد شده مشاهده می‌کنیم که فرزندان طلاق گرایششان به اعتیاد افزایش یافته است. وقتی جوانی در محیط پرتنش بزرگ شده و پدر و مادر به او احساس طرد شدگی داده‌اند، اعتیاد پیدا می‌کند.

نقش آموزش و آگاه‌سازی در پیشگیری از اعتیاد

این روانشناس درخصوص راه‌حل‌های عدم گرایش به اعتیاد عنوان کرد: در یک کلمه آموزش و آگاه‌سازی در این زمینه بسیار موثر است؛ برای جلوگیری از اعتیاد، آموزش باید در بستر و بازه زمانی مشخص اتفاق بیفتد.

وی ادامه داد: وقتی عوامل ژنتیکی بررسی می‌شود و مشاهده می‌کنیم که در یک خانواده احتمال ابتلا به اعتیاد وجود دارد، باید آموزش‌های لازم به فرزندان این خانواده‌ها در هنگام ازدواج داده شود و به آنها بگوییم که فرزندانشان ممکن است ژنتیک ریسک‌پذیری را داشته باشند که بیشتر مراقبت کنند.

 این مشاور و درمانگر بالینی تاکید کرد:  وقتی خانواده‌ای پر تنش است باید به آنها آموزش داده شود تا سطح تنش کاهش یابد و جوانان احساس سرخوردگی نکنند؛ اگر محله‌ای پر آسیب است و اعتیاد در آن وجود دارد، هم مسئولین و هم خانواده‌ها باید به این موضوع توجه کنند.

وی افزود: در سیستم آموزش و پرورش باید درسی با عنوان اعتیاد به نوجوانان آموزش داده شود؛ زیرا اگر آموزش داده نشود آنها یا در اینترنت سرچ می‌کنند یا از دوستان خود این موارد را یاد خواهند گرفت. لازم است که برای نوجوانان در مدرسه در کنار موارد درسی، مهارتهای اجتماعی آموزش داده شود که مشکلات نوجوانان همچون سرخوردگی و احساس شرم آنها برطرف شود؛ درخصوص دسترسی به مواد وظیفه دولت است که دسترسی به مواد را کم و جرایم را سنگین کند تا موضوع اعتیاد مدیریت شود.

صُغرایی خاطرنشان کرد: همچنین باید آمار طلاق کاهش یابد و حتی زمانی که طلاق اتفاق می‌افتد خانواده‌ها رها نشوند و آموزش‌هایی برای آنها ارائه شود تا فرزندان طلاق آسیب بیشتری نبینند.

انتهای خبر/169494/