اتصال مستقیم گازی ایران، هند و روسیه؛ مسیر خنثی‌سازی تحریم

به گزارش خبرگزاری آگاه، رسول خسروی راد کارشناس انرژی در رابطه با اهمیت ارتباط مستقیم گازی بین ایران، هند و روسیه با محوریت و نقش‌پذیری ایران در ترانزیت گاز روسیه به هند گفت: در چهار دهه گذشته، تحریم‌های غرب، شریان‌های مالی و تجاری ایران را تحت‌فشار قرار داده است. با این ‌همه موقعیت ممتاز ژئو‌اکونومیک ایران از منظر قرار‌گرفتن در قلب کمربند انرژی جهان و همسایگی با بازاری نزدیک به دو میلیارد نفر؛ مزیتی ساختاری را فراهم کرده است که ایران در برهه کنونی می‌تواند از آن برای بی‌اثر‌سازی تحریم‌ها بهره گیرد. ایده اتصال مستقیم گازی دو قدرت مکمل، یعنی روسیه (به‌عنوان بزرگ‌ترین دارنده ذخایر اثبات‌شده گاز جهان) و هند (به‌عنوان یکی از سریع‌ترین اقتصادهای در حال رشد و دومین مصرف‌کننده انرژی تا 2040)، در واقع راهبردی سه‌وجهی است: ایران را در حکم محورِ صادرات و ترانزیت تثبیت می‌کند، هزینه انرژی هند را کاهش می‌دهد و وابستگی متقابل تهران–مسکو–دهلی را به سطحی می‌رساند که تحریم‌های ثانویه عملا کارایی خود را از دست بدهند.

وی در ادامه با اشاره به اهمیت بسیار بالای ارتباط مستقیم گازی بین ایران و روسیه و همچنین ایران و هند از مسیر دریای عمان و خط لوله کف دریا گفت: خط لوله به‌عنوان ارزان‌ترین و پایدارترین شیوه انتقال گاز، از نیمه سده گذشته زیرساخت اصلی تجارت گاز طبیعی بوده است. ایران نیز با شبکه بسیار گسترده از خطوط لوله گازی در کل کشور، به همه کشورهای همسایه دارای مرز خاکی، از طریق خط لوله متصل شده است.

خسروی راد در مورد اهمیت اتصال مستقیم گازی ایران به روسیه پس از جنگ روسیه با اوکراین خاطرنشان کرد: هند متحد استراتژیک روسیه است و ایران می‌تواند از این منظر برای خود در مسیر ارتباط گازی بین روسیه و هند منافع اقتصادی و همچنین وابستگی متقابل ایجاد کند. در نگاه نخست، اتصال گازی ایران به روسیه عجیب به‌نظر می‌رسد؛ چرا که هر دو در زمره بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر قرار دارند اما این اتصال نه صرفا صادرات و واردات گاز بلکه ماهیت سوآپ و بازتوزیع گاز را دارد. روسیه پس از محدودیت‌های غرب ناگزیر است بازارهای جدید یافته و مسیرهای چند‌گانه ایجاد کند. ایران می‌تواند در ازای تحویل گاز روسیه به سواحل جنوب، معادل همان حجم را در نقاط مرزی شمال دریافت و به بازار داخلی یا ترکیه تزریق کند؛ الگوی موفقی که پیش‌تر برای ترکمنستان انجام داده است. افزون بر آن، اتصال مستقیم، امکان صادرات مشترک گاز به بازارهای وسیع جنوب آسیا را برای ایران مهیا می‌کند و همچنین گاز روسیه می‌تواند بدون عبور از تنگه‌های ژئوپولیتیکی (تنگه هرمز و مالاکا) به هند برسد. چنین ترتیبی امنیت انرژی هند را تعمیق و بازوی تحریمی غرب را کوتاه می‌کند.

وی در پایان اظهار کرد: ایران با قرارگیری در چهارراه انرژی جهان، فرصت تاریخی دارد تا با تبدیل‌شدن به هاب گازی منطقه، تحریم‌ها را نه‌فقط خنثی کند، بلکه سازوکاری برای مصون‌سازی آینده اقتصاد خود بسازد. خط لوله زیر‌دریایی به هند و روسیه، موتور محرک این گام است. ارزش‌افزوده ژئوپولیتیکی، درآمد ارزی پایدار و جایگاه مرکزی ایران در معادلات انرژی آسیا، می‌تواند معادله فشار خارجی را دگرگون کند؛ مشروط بر اینکه اراده سیاسی، هماهنگی نهادی و چابکی فنی در کنار هم قرار گیرد. به بیان دیگر، کلید بی‌اثر کردن تحریم‌ها نه در دورزدن آنها، بلکه در وارد کردن بازیگران اصلی به زمین بازی ایران است؛ جایی که قطع ارتباط دیگر گزینه‌ای کم‌هزینه نخواهد بود.

انتهای خبر/170597/